Егзистенцијализам

Егзистенцијализмот се појавува во триесеттите години на XX век во Германија, а по Втората светска војна се проширува во целиот свет, а особено е популарен во Франција.

            Основен проблем што го разгледува егзистенцијализмот е човековата егзистенција под која се подразбира можноста на човекот да избере како ќе дејствува. Слободниот избор со себе ја носи и неизвесноста и несигурноста, па затоа тука доаѓаат до израз егзистенцијалните проблеми.

            Ова учење се јавува во три варијанти:

            1. Филозофија на егзистенцијата, која светот го гледа како дехуманизиран и автоматизиран, а излезот го бара во комуникацијата. Нејзин втемелувач е Карл Јаспес.

            2. Егзистенцијална филозофија, воведена од германскиот филозоф Мартин Хајдегер според кого егзистира само човекот. Тој разликува: неавтентична егзистенција (кога луѓето живеат според определено клише) и автентична егзистенција (пронаоѓањето на себеси и сопствената слобода).

            3. Егзистенцијализам, каде се нагласува слободниот избор на човекот за своите постапки. Ваквата слобода носи одговорност, а и мачнина заради чувството на отуѓеност во светот.

            Претставници се: Жан Пол Сартр и Албер Ками.

Во романот „Странецот“ од Албер Ками  е прикажано современото отуѓување на човекот од општеството и бесмислата на живеењето. Главниот лик во романот – Мерсо, е човек на новото време, отуѓен од општеството неприфаќајќи ги неговите норми, атеист по убедување. Тој е слободен човек, со можност за слободен избор. Неговиот проблем е во сфаќањето на таа слобода бидејќи станува незаинтересиран за сè што се случува околу него. Смета дека човековиот живот е безвреден и дека е сеедно како ќе се живее зашто и така мора да се умре. За него е сеедно дали ќе ја види за последен пат мртвата мајка, дали ќе пие кафе и ќе пуши цигари додека и се оддава последна почест, дали ќе се ожени со Марија или не. Сѐ му е сеедно.