Марко Костов Цепенков (Ореовец, Прилепско, 7 ноември 1829 – Софија, 29 декември 1920) е специфична појава во македонската литература.
Прочитај повеќе за Силјан Штркот.
-
Македонски Јазик
Прирачник за матура – НОВО ИЗДАНИЕ
Original price was: 700 ден.560 денCurrent price is: 560 ден. Додај во кошница
Собирач на народни употворби
Цепенков е најголемиот собирач на народни умотворби (над 5500 пословици и поговорки, 800 приказни, 150 песни, 100 гатанки, 400 верувања и клетви, 300 благослови, 350 баења, 2900 соништа и нивни толкувања, 70 детски игри, јазичен и етнолошки материјал – речник, тајни јазици, описи на занаети, обичаи, обреди, реквизити од домашниот материјален живот и народната аргономија и сл. – собрани се во 10 книги), но таков кој самостојно ги запишувал, не веднаш, туку подоцна со свој јазик и стил.
Порано неговиот начин се сметал за погрешен, бидејќи самостојно интервенирал во народното творештво, но се повеќе тоа се смета за „цепенковски стил“ кој претставува преод од народното кон книжевноста.
Творештво
-
Македонски Јазик
Прирачник за матура – НОВО ИЗДАНИЕ
Original price was: 700 ден.560 денCurrent price is: 560 ден. Додај во кошница
Освен што собрал огромен фолклорен материјал од Прилеп и околината, Цепенков пишувал и свои лични творби; драмата: „Црне војвода“, „Автобиографијата“, песните: „Мојата песна“, „Редењето на дедо Марко Цепенков“, „Мајка Македонија ги советува своите чеда да востанат против тиранијата на Турците“, „Македонцко тажејње“, „Позив од Мајка Македонија“ и др.
За „Силјан Штркот“
Во најдолгата македонска фантастична народна приказна „Силјан Штркот“, како и во сите други, Цепенков има свој личен творечки пристап. Тој самиот литературно ја вообличува народната приказна.
Неговото раскажување е течно, интересно, со една градација во откривањето на најзначајните настани од животот на Силјан, со неговите доживувања, често дискретно вметнувајќи и сугерирајќи ја поентата – ставајќи го главниот јунак во трагичната ситуација да го изгуби човечкиот идентитет (зашто не си ги слушал родителите) – за да може на крајот да се осознае и промени себеси во вистинска личност и да се определи каков треба да биде како син, сопруг и татко.
Во раскажувањето Цепенков вметнува народни пословици и поговорки, па и како поенти – наслови на други приказни, значи целосно го вообличува текстот по свој вкус, и на крајот се вметнува себеси:
„Ете вака, синко Марко, се сторило со Силјана од Мало Коњари; знам оти тебе ти е ко лага; арно ама мене ми е навистина, оти од татка ми е прикажана оваа приказна“, вака ми рече татко ми кога ми ја прикажа со прво.