Пишување на А

При пишувањето на самогласката А најчесто се колебаме кај неколку примери. Кај нив се дозволени двете варијанти:

тенок – тенка, освен вака може да го напишеме (и изговориме) танок – танка;

ветер – ветерот, може и: ветар – ветрот;

огин – огинот, може и: оган – огнот.

Исто така, множината од зајак е зајаци (не: зајци), а деминутивната форма е зајаче (не: зајче).

 

Правила за пишување на А

 

1. Според правописот, самогласката а се пишува во оние зборови што во некои наши говори се изговараат со темни вокали о или у, на пример: маж, рака (не: мож, муж; рока, рука). Со а се изговараат и се пишуваат и:

внатре, газер, гасеница, гнаса, гради, гулаб, даб, длабок, длабочина, драг, желад, заб, забец, каде, некаде, секаде, кадела, кадрав, какол, се капе, капина, каса, касај, кат, катник, лаг, лака, лачи, мадро, матен, мати, обрач, падар, падарница, пади, папок, патец, подрачје, понада, прат, ракав, рачка, нарача, порача, порачка, раб, раби, пораби, сабота, сад, сажен, скап, скапија, смади, стапалка, стапи, страга, страк, тага, тажи, тап, татни, татон, траба (платно), трад;

еднаш, саноќ;

јаглен, јагленар, јагорец, јадица, јагула, јадар, јадро, јазик, јанѕа, јатрва, јачмен, јачи (јачат планините), но и: ечи (ечи песната) и редовно екот.

Исто така и: зајак – зајаци (не: зајци), зајаче, пајак – пајаци, пајажина, јаже, јажица, јазол, јаток, јатор;

бадник, лага, лаже, лажица, магла, маска, снаа, снага, танок – танка, но и: тенок – тенка.

 

2. Со а се изговараат и пишуваат и следните зборови:

јабанџија, јагне, јаганца, јајце, јаловица, јаготка, јаре, јарем, јасен, јасно, пријател, појас;

обичај, случај;

кочан, началник, печали, чаша;

кошара, грклан, челад;

грамада (не: грмада), страна, но: трпеза, трпезарија, трпезариски (не: трапеза); трпезен;

амбар, вампир, забан (не: забун), замба, одамна, одамнешен.

 

3. Во нашите дијалекти различно се изговараат придавките на – ар: итар, итор, итер. Во литературниот јазик се употребува формата со -ар. Се пишува: бистар, бодар, добар, итар, јадар, модар, мудар, остар, храбар.

Исто така со -ар се пишуваат и именките: Дебар, вепар.

Именката ветар – ветрот се употребува и во формата ветер – ветерот.

На -ар завршуваат и некои туѓи зборови: театар, амфитеатар, бакар, метар, километар, имињата Александар, Петар; но: министер, магистер (во множина: министри, магистри).

 

4. Зборот оган – огнот, мн. огнови се употребува и во формата огин – огинот (не: огон).

 

5. Со а се пишуваат зборовите од турско потекло: кана, касмет, каздиса, саклет; јавашлак, каршилак, чорбаџилак и др.

 

Прочитај и:

Пишување на гласовите Е, О, У

Пишување на слоготворното Р и групата ОЛ

Пишување на удвоените самогласки

 

Вежба

 

Поправи ги грешките во следниот текст:

По снежната патека се движеше грмаден човек со уловени зајци во рацете. Јачеа планините од ветарот што почна силно да дува. Човекот влезе во куќарката, го запали оганот и стави едно зајче да се пече. Извлече танка цигара од табакерата и со остер поглед помина врз трапезата барајќи го кибритот.

Имаше к’смет што невремето не го фати додека беше на лов, па сега можеше да ужива во тутнежот на огинот.

 

[av_tab_container position=’top_tab’ boxed=’border_tabs’ initial=’0′ av_uid=’av-7gzxl0′]
[av_tab title=’Кликни да го видиш точниот одговор’ icon_select=’yes’ icon=’ue825′ font=’entypo-fontello’ av_uid=’av-5dt3lg’]
По снежната патека се движеше ГРАМАДЕН човек со уловени ЗАЈАЦИ во рацете. Јачеа планините од ВЕТРОТ, ВЕТЕРОТ што почна силно да дува. Човекот влезе во куќарката, го запали ОГНОТ, ОГИНОТ и стави едно ЗАЈАЧЕ да се пече. Извлече танка цигара од табакерата и со ОСТАР поглед помина врз ТРПЕЗАТА барајќи го кибритот.

Имаше КАСМЕТ што невремето не го фати додека беше на лов, па сега можеше да ужива во ТАТНЕЖОТ на огинот.
[/av_tab]

[/av_tab_container]

 

[av_hr class=’default’ height=’50’ shadow=’no-shadow’ position=’center’ custom_border=’av-border-thin’ custom_width=’50px’ custom_border_color=” custom_margin_top=’30px’ custom_margin_bottom=’30px’ icon_select=’yes’ custom_icon_color=” icon=’ue808′ font=’entypo-fontello’ av_uid=’av-g6mz8′]

[av_postslider link=’category,25′ columns=’3′ items=’9′ offset=’0′ contents=’excerpt’ preview_mode=’auto’ image_size=’portfolio’ autoplay=’no’ interval=’5′ av_uid=’av-2nvias’]