Почетна » македонски јазик » морфологија » Морфологија – именски зборови (матура)

Морфологија – именски зборови (матура)

Морфологија – именски зборови (матура) е кратко повторување на материјалот од темата морфологија.

Морфологија е најобемната, но и централната тема од областа на јазикот. Таа е, можеби, најважниот дел од граматиката.

Во испитната програма за матура од оваа тема се бара:

  1. Зборовни групи
    (од морфолошки, лексичко-семантички и синтаксички пристап);
  2. Функцијата на зборовите во исказ.

Односно, се бараат солидни познавања од морфологијата.

 

Морфологија

 

Морфологијата е дел од граматиката што се занимава со проучувањето на формите на зборовите, нивното образување и нивното граматичко значење.

Деловите од кои се состои еден збор, а кои се носители на некое значење (лексичко или граматичко) се наречени морфеми.

Морфемите може да бидат: коренски и афиксални.

1. Корен (коренска морфема) е општиот дел кој повеќе не може да се дели и кој е носител на значењето на група зборови.

2. Афикси (афиксални морфеми) се додатоци на општиот дел (коренот) кои служат за изведување нови зборови или за граматички ознаки.

 

Зборообразувачки (изведбени) морфеми:

а) префикс — влегува во составот на основата и се наоѓа пред коренот;
б) суфикс — се наоѓа зад коренот, а пред флексијата;
в) интерфикс — се наоѓа меѓу две коренски морфеми.

 

Формообразувачки (граматички) морфеми:

г) флексија — се наоѓа на крајот од формата на зборот (промена на род, број, лице, вид итн.)

 

На пример:

град (корен) ба (суфикс)
град (корен) ови (флексија)
из (префикс) град (корен) ба (суфикс) та (флексија)
пред (префикс) град (корен) и (суфикс) е (флексија)
над (префикс) град (корен) ува (суфикс) ат (флексија) итн.

Прочитај повеќе и реши ги задачите во написот на следната ВРСКА.


Морфолошка поделба на зборовите

 

Морфолошка поделба на зборовите е групирањето на зборовите според надворешните, односно граматички карактеристики.

Според морфолошката поделба, зборовите се делат на: менливи и неменливи.

Менливи зборови се:

1. именки
2. придавки
3. заменки
4. броеви
5. глаголи

Неменливи зборови се:

1. прилози
2. предлози
3. сврзници
4. извици
5. честици
6. модални зборови

 

Именски зборови се: именки, придавки, заменки и броеви.

 

Именки

 

Во врска со именките прочитајте ги следните написи:

  1. Именки и видови именки
  2. Граматичките категории кај именките
  3. Образување на именките
  4. Вокативни форми кај именките
  5. Функцијата на именките во реченицата
  6. Задачи и вежби за именки

 

Придавки

 

За придавките прочитајте ги следните написи:

  1. Придавки и видови придавки
  2. Граматички категории кај придавките
  3. Степенување на придавките
  4. Функцијата на придавките во реченицата
  5. Образување на придавките
  6. Вежби и задачи за придавките

 

Заменки

 

За заменките прочитајте ги следните написи:

  1. Заменки и видови заменки
  2. Вежби за заменки

 

Броеви

 

За броевите прочитајте ги следните написи:

  1. Броеви
  2. Вежби и задачи за броеви

 

Морфологија – именски зборови


Прочитај и за:

  1. Морфологија – именски зборови (матура)
  2. Морфологија – глаголи (матура)
  3. Морфологија – неменливи зборови (матура)
Scroll to Top