Димитар Миладинов

Челно место во македонската преродба зазема Димитар Миладинов (1810 – 1862).
Тој прв ја повел и организирал преродбенската борба.

Димитар Миладинов 
За животот на Димитар Миладинов
Димитар Миладинов е роден во Струга 1810 година, во бедното и многудетно (5 браќа и 2 сестри) семејство на грнчарот Ристе.
Од најрана возраст пројавил желба да се школува.
Најпрвин учел во ќелијното училиште во манастирот Св. Наум, а потоа во охридското класно училиште.
Започнал со учителствување во Охрид, 1830 година, но по две години заминал да се дошколува во гимназијата во Јанина. Таму бил три години и добро ги изучил францускиот и италијанскиот јазик.
Се вратил на работа во Охрид каде училиштето доживеало огромен успех. Затоа грчкиот владика почнал да му прави пречки, па тој преминал со работа во Струга.
По покана отишол да учителствува во Кукуш, а подоцна и низ други македонски градови: Битола, Прилеп, во с. Магарево, Битолско итн.
Важен момент од неговиот живот е средбата со Виктор Иванович Григорович, руски славист и собирач на народни умотворби (во 1845 г.), кој ќе го поттикне на преродбенска дејност. Димитар ќе оди во Србија и Босна за да се запознае со тамошната преродба и ќе сфати дека ќе мора да се бори против грчката духовна власт.
По две години се вратил во Струга и почнал засилено да работи.
По судирот со грчкиот владика Мелетија кој го наклеветил дека е руски шпион, турската власт го затворила, прво во затворот во Охрид, па во Битола, Солун, за на крајот да заврши во Цариград каде починал.
Дејноста на Димитар Миладинов
Како предводник на македонската преродба, Димитар Миладинов:
– учителствувал воведувајќи го македонскиот народен јазик во училиштата (доживеал метаморфоза – од голем почитувач на грцизмот до негов најжесток противник);
– собирал народни умотворби;
– активно ја популаризирал идејата за национално будење и културно-просветно развивање;
– наоѓал следбеници;
– се грижел за образованието на младите и помагал да се испратат на студии во Русија.
Миладинов многу ангажирано собирал народни умотворби од цела Македонија и ги поттикнувал своите ученици и следбеници да го прават истото. Неговата посветеност кон оваа дејност се гледа во обемот на собраниот материјал кој успеал да го отпечати.
„Зборникот на Миладиновци“ е отпечатен во Загреб, 1861 година.
Константин, со материјална и морална помош од хрватскиот бискуп Јосип Јурај Штросмаер, успеал да ја заокружи мисијата на Димитар.
Под негово влијание тој ги подредил песните и ги препишал од грчко на словенско писмо.
„Зборникот“ содржи:
1. Предговор од Константин Миладинов во кој е дадена и првата класификација на македонските народни песни;
2. 662 песни;
3. народни преданија за лица и места;
4. народни обичаи и верувања;
5. стотина гатанки;
6. педесетина пословици и поговорки и
7. повеќе од 400 лични имиња и презимиња.

 

 

 

Scroll to Top