Почетна » македонски јазик » наука за јазикот » Ликови од „Чорбаџи Теодос“

Ликови од „Чорбаџи Теодос“

Во драмата „Чорбаџи Теодос“ од Васил Иљоски има повеќе ликови.

Но, во комедиите на интриги, ликовите не се целосно изградени, туку се типизирани (со нагласени особини). Интересно е што самиот автор во објаснувањата (дидаскалиите) ги опишал ликовите.

Чорбаџи Теодос

Чорбаџи Теодос во дидаскалијата е опишан вака:

„Влегува во ноќна, долга кошула, со мазно од вечерта избричено, а мрачно лице, на кое никогаш, ни за миг не светнува осмевка и ведрина. Со густи, накуштравани веѓи кои го поцртуваат намуртеното чело и го засенуваат, правејќи го уште постуден студениот поглед. Со остар, отсечен говор, кој скоро никогаш не е разговор со луѓето, ни со најблиските, туку карање, викање на нив, на најблиските најмногу, со потценување и презирање преку волја, како и да не заслужуваат со нив да се разговара.“
Теодос е претставник на власта и парите. Сите ги гледа од високо, со понижување, потценување и ароганција (и жена си и сина си). Тој е жртва на сопствените предрасуди и фрустрации (другите особини: претераната педантност, прецизност и сл. се опишани погоре во текстот).
Арсо
Арсо во опишувањето е претставен како:
„Полн е со животна радост и ведрина, кои тешко можат да му ги поматат и најтешки грижи и незгоди. Умен и итар е до лукавост и до препреденост, но никако до расипаност, а по срце е добричина, осетлив и соосетлив.“
Тој е претставник на средниот сталеж кој сѐ повеќе тоне заради крвопиите како Теодос. Благороден човек, кој освен на себе си, сака да им помогне и на другите (на Стојанка и на Циганите). Тој ја смислува целата интрига затоа што е бистар и снаодлив, зашто е ведар дух, а и сака да го види својот крвник малку да падне за да го исмее и барем малку да му биде полесно на душата.
Томче
Томче е „убав младич, со танки мустачиња и густа кадрава коса, убаво, но негрижливо облечен, блед, потиштен, огорчен, и инаетлив“. Тој е носител на новото, поинакво сфаќање, кој сака да се ожени од љубов за многу сиромашна девојка.
Тој е патријархално воспитан, го цени, почитува и се плаши од својот татко. Без негово одобрение тој нема да се ожени.
Кева
Кева е сопругата на Теодос која е „предвереме остарена и свената од тешки напори сѐ да му угоди на својот маж со маченичка ревност која оди до ропска покорност, сметајќи дека тоа е нејзина должност и нејзина судба. Облечена е сета во сив тон.“
Таа би требало да живее убаво, богато и лагодно. Но, во патријархалниот дух, таа му е потчинета и работи сѐ за да му угоди на домаќинот, се плаши од него и од неговите бурни реакции, се плаши да му се спротивстави и да го каже своето мислење.
Наца
Наца е слугинката која е „помлада и покрупна од својата чорбаџика, облечена во нејзин износен фустан, кој на неа, оптегнат, пука, со ракавите засукани над лактите, со завиткани плетенки преку тулбенот на главата. Многу е брза и подвижна.
Нејзе уште од мала ѝ е всадено чувството на стравопочит спрема чорбаџијата, повеќе на страв, отколку на почит, и тоа чувство ѝ преминало некако во навика, така што нејзиниот страв не е силен, но затоа е постојан.“
Спиро
Спиро слугата, пак, е облечен во старите алишта на чорбаџијата кои му се преголеми, па во нив изгледа смешно, ненаместено и „за него чорбаџи Теодос е страшен, но нему тој исто толку му е и смешен.
Затоа, скриено, со лукаво притворство и в очи му се смее, а зад грб нескриено го исмева и го карикира, наоѓајќи во тоа особено задоволство, некаква одмазда за сѐ што трпи од него.“

 

Scroll to Top