Почетна » македонска литература » Гого Ивановски – избор песни

Гого Ивановски – избор песни

Гого Ивановски (Скопје, 18 јануари 1925 – Скопје, 15 декември 2004) е претставник на првата генерација македонски современи поети.

Гого Ивановски работел како новинар во Радио Скопје, потоа како уредник во Македонската телевизија. Учествувал во уредувањето на списанието за литература, култура и уметност „Современост“ и книжевниот весник „Хоризонт“. Од 1946 г. членувал во Друштвото на писателите на Македонија.

.

Творешетвото на Гого Ивановски

.

Димитар Митрев за творештвото на Гого Ивановски ќе напише:

„Неговата песна не е вик и не е екстаза. Тој е поет на елегичната помиреност, на тивката резигнација и на спокојниот умор.

Но, неговиот стих не е неинтензивен. Него го претходува длабока желба за соопштување, за споделување.“

Ги објавил следните дела:

„За новата пролет“ (поезија, 1946)

„Стихови“ (1948)

„Лазарополе“ (поема, 1951)

„Песни“ (1953)

„Луѓе по патот“ (проза, 1953)

„Ден на деновите“ (проза 1953)

„Сенки на далечното“ (поезија, 1954)

„Глас“ (поезија, 1957)

„Несоници“ (поезија, 1960)

„Улица што била живот (лирска проза, 1963)

„Одбрани песни“ (1967)

„Избор“ (1973)

„Струга“ (поезија, 1958)

„Подземни води“ (поезија, 1958)

„Песни од третото доба“ (2000)

.

Избор песни

.

Средба со другарот

На Александар Спасов

 

И друг пат еднаш беше исто така:

една вечер,

(такви беа тогај сите наши вечери)

Се сеќаваш? Стоевме во мракот

под градските липи. Врз липите сипуваше дождот,

а ние бевме некаде далеку вовлечени

па не знаевме дека врне и дека е есен.

Плочникот одблеснуваше и во неговото огледало

си замислувавме свет далек и некако чудно лесен.

И зборувавме… јас, па ти – зборувавме многу.

Навистина зашто зборувавме тогај,

во тие вечери

низ улиците

во маглите загубени?

Не паметам сосем,

Знам само дека беше нешто убаво,

Нешто што имаше крила и очи што личат на копнеж,

и дека после доцна, кога се разделувавме

чувствувавме како сме во нешто необично заљубени.

Сега е исто есен

и дождот низ градските липи

тажно се цеди.

Мртов е одблесокот од водата на плочникот,

и празно тој нѐ гледа.

И двајцата на дождот стоиме и молчиме,

зборовите ништо не ни откриваат…

Напразно се мачиме да полетаме –

каде?

Сѐ пред нас е, времето го разголило

со својата сура неизбежност.

А ние веќе не сме тоа што сме биле,

заедно со оние вечери некаде сме отпловиле.

Па затоа може сега сме си незанимливи

и ни е здодевно така безрасудно

да стоиме во оваа покисната вечер.

Тогај да се разделиме –

штом немаме веќе ништо што да речеме.

.

.

Покриви

.

Стојам на ридот и гледам високо над градските покриви,

едно море од керамиди ги скаменило долу своите бои,

црвени, жолти, поцрнети керамидите го сокриваат

градот далечен таму што покорно окован стои.

.

А овде е сѐ поинаку поставено од делничноста,

и нешто друго ви иде овде да направите –

чудно: луѓето толку пееле славејќи ја безграничноста

а секогаш кревале само покриви над главите.

(„Глас“, 1957)

.

.

Тагата и дождот

.

Дождот не знае за тага.

Тој само така еднолично ромори

и ги кисне покривите, тротоарите и гранките.

А кога во нашите очи има влага,

кога тага во нив ќе проговори,

тогај, лепејќи ги за прозорец дланките,

имаме обичај да велиме,

дека врне тажен, есенски дожд.

И долго од прозорецот не се делиме.

(„Глас“, 1957)

.

.

Старо Скопје

 

Чувај ја, чувај ја мојата улица мала,

нерамна, крива, кај сурија кучиња лае,

каде што навечер чудесни ѕвезди се палат

и месецот долго врз прозорец зачуден трае.

.

Таму се уште најдобрите другари мои,

попусто времето гробишта бесплодни копа,

улицо малецна, од тебе кој ќе ме двои,

многу јас уште на твоите порти ќе тропам.

.

Отвори потајно, желба ме тагосна згреа,

удира старата камбаана – нешто сум далечно допрал,

колку е спокојно овде под твојата стреа,

сѐ ми е познато, улицо, каде со очи ќе сопрам.

.

Дамна облеката не сум ја облекол стара,

жолтее една на ѕидот дотраена слика,

пушти ме повтор со прстот низ правта да шарам,

не оставај сега никој, никој да ме вика.

.

Да дочекам кога тиха ќе наближи вечер,

а кога ќе земе ноќта под клепки да расне,

пушти уште еднаш мајка да ме свлече

и тихо во сонот ламба таа да ми згасне.

.

Отвори потајно, далечен патник ти идам,

старите пристани секогаш блиски ги имам,

кога сум изморен, сосипан кога се видам,

со утешна надеж патот дамнешен го зимам.

.

Таму се моите безгрижи, селици – птици,

зелена ливада, зрели мирисаат круши,

врапците пеат на градските слупени жици,

високо своето летало јас сум го кренал.

.

Улицо малецна, попусто времето копа,

залудно ветерот лисје изгниено кине,

многу јас уште на твоите порти ќе тропам,

не си ти, улицо, нешто што може да мине.

(„Песни“, 1963)

.

 

.

Сенки

.

Имам песни кои никогаш не сум ги напишал,

а знам дека ги имам и се мои;

тоа се песни кои воопшто нема да ги напишам –

ним им е дадено да живеат како сенки.

Сe мислам дека штом ќе се обидам

да ги пуштам во светот на виделината

ќе им го збришам превезот на магијата

како правта од крилата на пеперутката.

Па ќе ми паднат немошни пред нозете,

и нема повеќе да бидат тоа што биле…

После ќе жалам задека сум посакал

да им го дадам она што го немам.

Но жалта тука нема да помогне,

пеперутките втор пат не ќе полетаат…

Не, тие песни нема да ги напишам,

ќе ги чувам за да не станат никогаш стварност.

.

.

Одмор

.

Спушти ја завесата на прозорецот,

да стане полутемнина,

притвори ја бесшумно вратата,

притаи се.

И ништо не ми расправај,

ништо не ме прашувај –

да биде тишина:

сакам за миг да замислам дека сум сам,

дека сум стасал на некој завој од вековечноста

времето кај што запрело –

каде што луѓето не ги познавам,

каде што никому нема што да дадам,

каде што од никој нема што да земам…

Каде што се е така како што е.

Некаде кај што тишината на беспристрасноста

ги израмнува нерамнините на желбите и барањата.

И како далечен патник без пристигање

да го спуштам за миг багажот.

Потем леко да поминам со рака

врз капките на челото набабрени.

Спушти ја завесата на прозорецот,

во полутемнината сакам да замислам –

дека се одмарам.

.

Scroll to Top