Вокативни форми кај именките

Вокативни форми или форми за обраќање кај именките се остатоци од старите падежи.

Во сите словенски јазици, освен македонскиот и бугарскиот, за означување на разни односи на зборовите во реченицата се употребуваат падежните форми на именските зборови. Но, во нашиот јазик, падежите се загубиле, а таквите односи се прикажуваат со други средства, најчесто со предлози.

Сепак, остатоци од падежите среќаваме кај некои зборови и во македонскиот јазик.

(На пример, кај именките – вокативот, кај заменките – дативот и акузативот.
Кај заменките, номинативната форма е ЈАС, но за означување на поинакви односи, останале и формите МЕНЕ МЕ (акузатив) и МЕНЕ МИ (датив). Поради тенденцијата за опишување на односите со предлози, многу често неправилно се употребува НА МЕНЕ МИ, бидејќи предлогот НА ја презел функцијата на некогашниот датив.)

Падежната форма за обраќање е вокативот. Од оваа форма имаме остатоци во нашиот јазик најчесто кај именките кои означуваат човечко суштество. На пр.: жено, господине и сл.

 

Наставки на вокативни форми

 

• Кај именките од машки род формата за обраќање се образува со наставките: -у и -е. Првата (-у), почесто ја среќаваме кај едносложните, а -е кај повеќесложните зборови, а некои именки ги среќаваме со двете наставки.

На пр.: маж – мажу, вол – волу, коњ – коњу; професор – професоре, господин – господине; овчар – овчаре, овчару, итн.

Личните имиња што завршуваат на самогласка немаат вокативна форма, а оние што завршуваат на согласка се прават со наставката – е (Зоране, Горане, Стојане).